dinsdag 19 januari 2010

Bruikleenperikelen


Bruikleenverstrekking is een aparte tak van sport in museumland. Het Maritiem Museum handelt per jaar zo’n tachtig tot honderd bruikleenaanvragen af. Grote musea, kleine musea, allemaal weten ze de weg naar het Maritiem Museum te vinden voor het lenen van objecten voor tentoonstellingen met een maritiem tintje.
Zo ook het Historisch Museum Den Briel, dat voor de tentoonstelling Zeehelden op postzegels een aantal portretten van zeehelden wilde lenen. De Nederlandse filatelie heeft altijd een grote mate van historisch besef gekend, met als gevolg dat vele nationale zeehelden als Tromp, De Ruyter en Piet Hein met hun postzegel op een postzegel hebben gestaan. Het Brielse museum heeft daar nu een tentoonstelling aan gewijd en wilde graag een aantal prenten uit onze collectie lenen die als voorbeeld hebben gediend voor dergelijke postzegelreeksen.
Aangezien het Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam vanwege de verbouwing van het Zeemagazijn een bruikleenstop heeft afgekondigd, was de aanvraag bij ons dubbel zo groot – maar liefst zestien prenten, een authentiek zeventiende-eeuws scheepsmodel en een schilderij stonden op het verlanglijstje van onze Brielse collega’s.

Voor de afhandeling van zo’n aanvraag komt meer kijken dan je zo op het eerste gezicht zou denken. Een museum is geen supermarkt, waar je je boodschappenwagentje vol laadt en bij de kassa afrekent. Het heeft meer weg van een ouderwetse bibliotheek met gesloten kasten en een bibliothecaresse (mét knotje) die je over haar halvemaanvormig brilletje streng aankijkt, je zuchtend het gevraagde boek overhandigt en je sissend de vraag toevoegt of je er wel voorzichtig mee zult zijn. Anders zwaait er wat!
In de regel zijn we bij bruikleenverstrekkingen wel wat vriendelijker, maar we gaan niet over één nacht ijs. Een aanvraag wordt behandeld in het collectieoverleg, de voors en tegens worden afgewogen, de aanvraag voor het authentieke, maar zeer kwetsbare scheepsmodel wordt afgewezen (sorry collega’s!), maar tegen het uitlenen van de overige objecten bestaat geen bezwaar.

Dat is stap één. Vervolgens worden de prenten uit de zuurvrije dozen en ladekasten gehaald. De prenten blijken niet alle in even optimale conditie te verkeren. Onze papierrestaurator kan het niet over zijn professionele hart verkrijgen ze zo maar in te lijsten, dus worden ze eerst gespoeld om het vuil van eeuwen er uit te krijgen. Scheuren worden hersteld, ontbrekende stukken worden aangeheeld en dan pas worden de prenten ingelijst. Dat is stap twee. Intussen is er intern overlegd over de te verzekeren waarden van de bruiklenen, over eventuele aanvullende bruikleenvoorwaarden, wordt er een bruikleenovereenkomst opgesteld, wordt er met de bruikleenaanvrager onderhandeld over de transportfirma die de bruiklenen mag ophalen, worden er afspraken gemaakt om een in bruikleen gevraagde film te laten digitaliseren en moeten de depotbeheerders de bruiklenen verpakken – stappen drie en vier. Het portret van Witte de With is op paneel geschilderd; daarvoor moet door het transportbedrijf een speciale kist worden meegenomen.
Stap vijf is het uiteindelijke ophalen van de bruiklenen en daarna is het aan de collega’s van het Historisch Museum Den Briel om voor de duur van de tentoonstelling goed voor de logees te zorgen.

Ga eens kijken als ze er hangen, “onze jongens”: de tentoonstelling Zeehelden duurt van 22 januari tot en met 9 mei aanstaande. Historisch Museum Den Briel, Markt 1, Brielle.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten