woensdag 14 september 2011

The Four Aces


Wie kent ze nog, The Four Aces? Een van de vele kwartetten van zingende heren die in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw muzikale successen aaneenregen met nummers als “It ain’t no sin”, “Three coins in a fountain” en vele andere deuntjes met een hoog Arbeidsvitaminen-gehalte.
Ook het Maritiem Museum heeft zijn Four Aces gekend. Tijdens mijn speurtocht naar verweesde digitale afbeeldingen kwam ik ze tegen. De pioniers van het Beeldplaatproject, dat midden jaren ’80 – de digitale prehistorie – in het Maritiem Museum werd uitgevoerd en waarbij een groot deel van de collectie werd gefotografeerd om via een beeldscherm te worden gepresenteerd. Een team van vier man is maanden bezig geweest om alle scheepsmodellen, schilderijen, tekeningen en prenten uit de collectie klaar te zetten in de speciaal ingerichte fotostudio, ze uit te lichten en ze onder verschillende hoeken te fotograferen. Zelfs bruiklenen werden er voor teruggevraagd. Zo’n klus leidt tot teamgeest; een practical joke in de vorm van een groepsportret is dan ook onvermijdelijk. Naast alle honderden objecten heeft het viertal ook zichzelf in verschillende poses vereeuwigd: van links naar rechts fotograaf Daniël van de Ven, de assistenten Dick de Neef en Rob Verhoeven (de laatste nog steeds werkzaam in het Maritiem) en fotograaf Jan Ouweneel.
Het maken van de eerste beeldplaat duurde een jaar. De tweede beeldplaat, die de gebruiksvoorwerpen uit de collectie zou bevatten, is er nooit gekomen: technische ontwikkelingen hadden het procédé achterhaald. Maar de Four Aces hebben zichzelf onsterfelijk gemaakt. Zoekt u ze maar eens op op Maritiem Digitaal!

Millimeterwerk


Bezoekers van de bibliotheek konden afgelopen week getuige zijn van een merkwaardig tafereeltje. Collega Sjoerd de Meer was druk in de weer met een rolmaat, een vergrootglas, de originele Mercatoratlas uit 1569 en een stapel drukproeven voor de facsimile-uitgave Atlas van de Wereld. De atlas was in maart uitgebreid gefotografeerd (zie het blog Digitale hoogstandjes van 17 maart jongstleden); nu moest worden beoordeeld of de kaarten wel op hetzelfde formaat waren gereproduceerd. Dat betekende meten en vergelijken: is een verschil van 1 millimeter tussen origineel en reproductie toelaatbaar? En 2 millimeter? Letterlijk “geneuzel op de vierkante millimeter”, maar wél noodzakelijk om tot een overtuigend resultaat te komen.

Naar de kleurechtheid van de reproducties hoefde van de uitgever nog niet te worden gekeken; dat wordt de volgende stap. Sjoerd zal dus binnenkort nog wel een keer een stapel drukproeven naast het origineel moeten leggen om ze met elkaar te vergelijken.

De tentoonstelling Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator is vanaf 24 september a.s. in het Maritiem Museum te zien. Het openingsfeest is op 16 oktober. Het boek van Sjoerd de Meer, Atlas van de Wereld. De wereldkaart van Gerard Mercator uit 1569, een uitgave van de Walburg Pers, verschijnt dit najaar.