donderdag 22 december 2011

Een stichtelijk woord


Geen kersttoespraak à la Beatrix, maar toch een stichtelijk woord van yours truly. Mijn zus zei vroeger altijd al dat ik dominee zou worden en misschien heb ik mijn roeping inderdaad wel gemist. Misschien ook niet; God only knows – en misschien zelfs Hij niet.
Goed: een stichtelijk woord. In een periode dat alle zekerheden op losse schroeven dreigen te staan, word je weer eens extra bewust van je eigen positie. Een collega van mij zei enkele jaren geleden eens in een interview dat hij zich een bevoorrecht mens voelde, omdat hij in een museum werkte waar hij als kleine jongen al zo vaak met plezier kwam. Dat klinkt een cynicus misschien als mooipraterij in de oren, maar ik kan me wel voorstellen wat hij bedoelde. We hebben een werkkring die in het verlengde ligt van onze interesse voor “het maritieme” en “het Rotterdamse”. We kunnen onze interesses uitleven in ons werk, onze kennis verder uitbreiden en die met andere belangstellenden in binnen- en buitenland delen. Alsof de Wereldhavendagen 365 dagen per jaar duren!
Door wat ik “de alledaagse waanzin” pleeg te noemen, verlies je wel eens uit het oog waar het allemaal ook alweer om gaat. Als er zwaar weer op til is, is het goed om weer eens te beseffen waarom je überhaupt voor dit vak hebt gekozen en daar moed uit te putten voor de toekomst. We laten ons niet uit het lood slaan en gaan ook in het komende jaar met frisse moed door met ons werk.

2012 wordt een fantastisch jaar!

dinsdag 20 december 2011

Afscheid van Bas


Bezoekers en medewerkers van het Maritiem Museum weten niet beter dan dat er een échte boekhandel in het museum is gevestigd: de Rotterdamse Scheepvaartboekhandel. Sinds de opening van het gebouw aan de Leuvehaven bestiert Bas van der Zwan zijn zaak, direct links van de ingang. De etalages van zijn winkel zijn al die jaren voor veel passanten de eerste kennismaking met het museum geweest. Ook voor mij.
Het staat yours truly nog levendig voor ogen: de eerste keer dat ik – toen nog als bezoeker – zijn winkel bezocht. Bas stond achter zijn balie, als een kapitein op de brug van zijn schip, een geanimeerd telefoongesprek te voeren met een klant. Met stijgende verbazing hoorde ik de eenzijdige conversatie aan. “U moet eigenlijk helemaal niet aan de telefoon blijven hangen!” riep Bas door de hoorn. “U moet eigenlijk hier naar toe komen! Want híer gebeurt het!” Ik kon me niet voorstellen dat er op dat ogenblik überhaupt iets gebeurde. Het was rustig in de winkel; behalve ik was er nog één andere geïnteresseerde aan het snuffelen.
Het inzicht kwam pas later, toen ik Bas wat beter leerde kennen – en daarmee ook een stukje van mezelf. Want het gebeurt inderdaad niet aan de telefoon. De vonk springt pas over als je in de winkel met je ogen langs de schappen dwaalt en daar opeens Dat Ene Boek tegenkomt. Dat boek, waarvan je van het bestaan niet eens afwist, maar waarvan je nu opeens beseft dat je het altijd al had willen hebben. En Bas – niet alleen als de geboren verkoper die hij is, maar zeker ook als de geboren liefhebber – was nooit te beroerd om je te wijzen op een nieuw verschenen boek over een maritiem onderwerp, of om je te vertellen dat hij nu die ene titel heeft gevonden waarnaar je enkele jaren geleden had gevraagd. Want hij onthoudt dat inderdaad.
Maar Bas gaat nu weg, “het wat rustiger aandoen” – hoewel je je dat bij hem moeilijk kunt voorstellen. En dat is ook niet nodig: hij gaat door als internetboekhandel met een kleinere vestiging elders in de stad. Want je klanten moet je zien, niet alleen maar per telefoon of mail spreken. Want in de winkel gebeurt het!


Bas – en niet te vergeten de Bootsman, met zijn talrijke bespiegelingen over wat er allemaal verkeerd gaat in de wereld – houden nog tot en met 8 januari aanstaande winkel in het museum. Zeg ze nog even gedag als u langsloopt, of beter nog: loop nog eens even bij ze binnen en snuffel in de voorraad. Dat ene boek dat u beslist moet hebben, staat er zeker bij.

maandag 12 december 2011

Het Maritiem: dat is ook ons museum


Er zijn voor een museum plezieriger manieren om in het nieuws te komen dan het afgelopen weekend bij het Maritiem Museum het geval was. De plannen met de ‘Buffel’ hebben de nodige tongen losgemaakt en de stroom van reacties op dit voornemen zal waarschijnlijk in de loop van deze week pas goed op gang komen.
Het lot van de ‘Buffel’ is echter slechts één onderdeel van een heel pakket aan maatregelen die bedoeld zijn om het museum door de onafwendbare bezuinigingen heen te loodsen. Het museum gaat zwaar weer tegemoet en – om het bekende cliché maar weer eens aan te halen – het is nu “alle hens aan dek.” Uiteraard worden we aangesproken op dingen die de pers halen, of dat nu een succesvolle tentoonstelling is of – zoals nu – een minder positief bericht. Wat wij daar als individuele medewerkers van vinden is daarbij onze zaak. Waar het nu om gaat, is dat we met z’n allen de schouders er onder zetten om te zorgen dat het museum na honderdzevenendertig, soms turbulente jaren ook de komende periode goed doorstaat.

Om de meest recente publiekscampagne aan te halen: Het Maritiem: dat is ook ons museum!